Het is alweer vijf jaar geleden dat we met The Rookie Minds de wijde wereld in zijn gegaan. En net als Martin Luther King startten ook wij een droom. Deze droom ging, anders dan bij King, niet over het ideaal dat we willen bereiken. Onze droom ging over de weg daarnaartoe: over een andere manier van organiseren, een andere manier van werken en een andere manier van denken.

René van Beek


Voor mijzelf was deze droom niet direct ingegeven vanuit een passie om iets te willen betekenen, maar eerder vanuit een persoonlijke zoektocht. In mijn tijd als directeur-eigenaar van een middelgroot bedrijf stelde ik mijzelf regelmatig de vraag wat het nut was van datgene waar ik het grootste gedeelte van mijn tijd mee bezig was: het aansturen en ontzorgen van professionals – volwassen mensen die buiten werktijd prima in staat zijn om hun eigen beslissingen te nemen en hun eigen keuzes te maken. Deze overpeinzing leidde tot de vraag: “zou ik, door mijn bedrijf anders te organiseren, niet veel meer tijd kunnen besteden aan de dingen die ik zelf belangrijk vind en waar ik energie van krijg?

In 2015 sloegen oud-collega Conrad en ik de handen ineen. Het plan was om een nieuwe organisatie te bouwen, van scratch af aan. Eentje waarbinnen mensen centraal staan en zij als zelfstandige volwassenen worden behandeld. Maar hoe ziet zo’n organisatie eruit? Dat was de grote uitdaging die voor ons lag en waar wij op voorhand geen antwoord op hadden. Na veel onderzoek raakten wij er steeds meer van overtuigd dat een structuur van zelforganisatie de uitkomst kon bieden. En hoe kom je erachter of iets werkt? Juist! Door het te proberen. Onze reis speelde zich af in drie etappes:

Een andere manier van organiseren

Om niet zelf het wiel te hoeven uitvinden, kozen wij voor een bestaand organisatiemodel. Door gebruik te maken van Holacracy konden we snelheid maken en in een relatief korte tijd onze structuur vormgeven. We sloegen de welbekende hiërarchische piramide plat en kozen voor een structuur van autonome rollen. De volgende stap was om afspraken te maken omtrent de wijze van overleg en besluitvorming. Omdat dit alles veelal een technische exercitie was, hebben wij de uitvoering daarvan als relatief eenvoudig ervaren.

Een andere manier van werken

Iedereen is behept met oude gewoontes en met datgene wat in het verleden is aangeleerd. Als je op een andere manier gaat werken, neem je deze ervaringen mee. Het afleren en opnieuw aanleren is veruit de meest lastige stap die er bestaat. Het gevaar om terug te vallen op oude kennis en kunde lag en ligt continu op de loer. Zo zit het vragen om toestemming diep verankerd in onze genen. Om te voorkomen dat stap voor stap de piramide in ere wordt hersteld, is het continu terugkaatsen van de bal cruciaal.  Daarnaast vormt gelijkwaardigheid een belangrijk component in onze manier van werken. Degene die het overleg en de besluitvorming faciliteert speelt daarbij een hele belangrijke rol. Alleen als de procesafspraken die daaromtrent zijn gemaakt op een goede wijze worden opgevolgd, kom je tot die veilige omgeving waarbinnen iedereen wordt gehoord.

Een andere manier van denken

Doordat je anders georganiseerd bent en anders gaat werken, ga je ook anders denken. Het veranderen van deze mindset is waar bij ons de echte omslag heeft plaatsgevonden. Alles wat we daarvoor als vanzelfsprekend beschouwden, zijn we vanuit een ander perspectief gaan bekijken. Of het nu gaat om thema’s als werving en selectie, arbeidsvoorwaarden of kapitaalstructuur, stap voor stap hebben we bestaande processen en procedures ter discussie gesteld en deze een geheel eigen invulling gegeven.

Het is mooi als je een droom hebt, want een droom inspireert. Het geeft richting en betekenis aan datgene wat je doet. Maar een droom najagen vraagt wel om een goede dosis lef. Wij durfden te kiezen voor onze principes, waarden en idealen. We waren (en zijn!) bereid daarvoor te vechten. Soms vroeg dat om de moed om iets te doen en soms…om iets te laten. Want als wij hadden geluisterd naar alle goedbedoelde adviezen uit onze omgeving, dan waren we nooit onze droom gaan najagen. En dan hadden we dus ook nooit ervaren dat het zou werken!


Benieuwd wat zelforganisatie of Holacracy voor jouw organisatie kunnen betekenen? Bel ons gerust!