Ik ben klein en zij zijn groot

In mijn werkende leven is regelmatig de associatie met Calimero in me opgekomen bij HR-afdelingen van allerlei organisaties. Ondanks een almaar toenemende aandacht voor de humans in onze organisaties, heeft HR als vakdiscipline nooit kunnen doorbreken tot het hoogste kader van Nederlandse ondernemingen. Want zeg nou eerlijk, in hoeveel Raden van Bestuur c.q. directies is HR bijvoorbeeld aanwezig? Naast de CEO staat doorgaans alleen de CFO en soms een COO. Met een beetje mazzel is HR vertegenwoordigd in het MT, maar doorgaans lijkt de behoefte van het management om HR te betrekken bij tactische en strategisch HR-issues niet groot.

De vraag is waarom het de afdeling HR, ondanks het juiste opleidingsniveau, zo vaak niet lukt om een plek aan de tactisch-strategische tafel te veroveren. Is hier überhaupt wel behoefte aan? Het alternatief is voor veel HR-afdelingen een unconvenient truth. Want als het huidige HR niet welkom is om mee te praten in de top, dan blijft de afdeling veroordeeld tot ‘het uitvoeren’ van het uitgestippelde beleid. En laat dit nou net de taken zijn waarvan de huidige generatie medewerkers zegt: dan kunnen wij ook wel, daar hebben we HR niet bij nodig. Geef ons de regelruimte en we regelen het zelf. Oei, HR is klein en de rest is groot!

HR als hoeder van de regels

De oorzaak zit hem, naar mijn mening, grotendeels in het instituut dat HR in de afgelopen decennia is geworden. De naam verklapt al een hoop: Human Resources. Mensen zijn toch zeker méér dan een hulpmiddel om werk te verzetten en geld te verdienen? Toch ligt hierin (helaas) wel de kern van het probleem. HR is in veel organisaties verworden tot een afdeling die regels, procedures en formulieren produceert. Instrumenten gaan boven mensen en HR acteert als hoeder van de regels.

Neem bijvoorbeeld het instrument ‘beoordelingscyclus’, vaak aangekleed met standaardformulieren die elke manager voor elke medewerker minstens eenmaal per jaar moet invullen. Doorgaans vervloeken zowel manager als medewerker het proces: veel werk, weinig opbrengst. Een vinkje halen is belangrijker dan datgene waar het werkelijk om gaat: échte gesprekken voeren, feedback geven en persoonlijke ontwikkeling.

Feestjes zonder HR

Zo bezien is het niet gek dat HR telkens niet uitgenodigd wordt voor strategische partijtjes. Wie een feestje wil bouwen zit niet te wachten op die ene persoon die klaagt over het volume van de muziek. Anders gezegd: HR processen, beleid en procedures worden door de business vaak als vervelende werklast ervaren. Natuurlijk, sommige HR processen zijn nou eenmaal wettelijk verplicht. En dan is het fijn als iemand bewaakt dat deze wettelijke verplichtingen worden nagekomen. Maar er zijn ook een heleboel processen die zijn verworden tot papieren machine, wat totaal niet nodig is. En zolang HR niet laat zien deze processen te kunnen herzien en aan te kunnen sluiten op de behoeftes van management, zullen de uitnodigingen voor strategisch overleg uitblijven.

Werk aan de winkel

Het is duidelijk: voor HR is er werk aan de winkel. HR professionals moeten laten zien dat zij in staat zijn mee te denken met business. Geen hoeders van de regels, maar hoeders van de menselijke maat. Door nieuwe organisatievormen, waarin medewerkers meer autonomie en regelruimte krijgen, wordt deze noodzaak om HR ter herzien alleen maar groter. Als ik het overzicht zie van de ‘trends in HR’ bekijk, zie ik helaas veel hippe bewoordingen, maar nog geen concrete visie op hoe we ‘de menselijke maat’ kunnen terugbrengen in onze organisaties door ze anders in te richten: voor en door de mensen.

De groeiende aandacht voor mensen in organisaties is de kans waar HR lang op heeft moeten wachten. Voor het eerst sinds lange tijd wordt komt de aandacht voor mensen meer in balans met de aandacht voor bijvoorbeeld finance. Dus, aan alle HR-afdelingen van Nederland: hou jezelf niet klein, maar pak je podium! Zeg Calimero gedag en neem plaats aan de strategische tafel! Hoe?

Bijvoorbeeld door mensen te begeleiden naar een modus van voortdurende zelfvernieuwing en het stimuleren van bewust gedrag: gedrag dat een weerspiegeling is van waar de organisatie echt voor staat en wil staan. Of door  een veerkrachtige structuur te creëren en samen met alle mensen een zelfregulerende cultuur te vormen, een cultuur die kan meebewegen met veranderende omstandigheden, die autonomie bevordert en onderlinge betrokkenheid en samenwerking veroorzaakt.

Ook aan de slag om HR te humanizen? Daar helpen wij graag bij! Bel je ons?